Konieczność weryfikacji kontrahentów pod kątem rozliczeń z podmiotami rajowymi

Wprowadzono nowe obowiązki podatkowe. Od 2022 r. dokumentację cen transferowych firmy muszą sporządzać dla transakcji o wartości powyżej 500 tys. zł rocznie, realizowanych z podmiotami niepowiązanymi, gdy beneficjentem jest podmiot rajowy.

Identyfikacja takich zobowiązań będzie wymagała weryfikacji rozliczeń kontrahentów (powiązanych i niepowiązanych), co w przypadku zidentyfikowania rozliczeń rajowych, będzie skutkować powstaniem obowiązków dokumentacyjnych i sprawozdawczych w obszarze cen transferowych. Nowe przepisy weszły w życie 1 stycznia 2021 r.

- Założenie jest takie, aby zobowiązać podatników do dokumentowania i raportowania nie tylko bezpośrednich rozliczeń rajowych, jak to miało miejsce do końca 2020 r., ale również rozliczeń rajowych dokonywanych za pośrednictwem powiązanych i niepowiązanych kontrahentów – mówi w rozmowie z MarketNews24 Paula Arciszewska, Associate, Kancelaria Ożóg Tomczykowski.

Wprowadzono domniemanie, że beneficial owner’em jest podmiot rajowy, jeżeli kontrahent, z którym podatnik dokonuje transakcji przekraczającej 500 tys. zł w roku, jednocześnie rozlicza się z podmiotem z raju podatkowego. Wystarczą jakiekolwiek rozliczenia kontrahenta z rajem podatkowym, aby zastosowanie miało domniemanie, iż podmiot rajowy jest w takim przypadku rzeczywistym właścicielem. Nie wprowadzono progu kwotowego w tym zakresie. Próg w wysokości 500 tys. zł ma zastosowanie wyłącznie na poziomie rozliczeń podatnika i jego kontrahenta (powiązanego/niepowiązanego). Przy ustalaniu tych okoliczności ustawodawca wymaga od nas dochowania należytej staranności.

Jak dochować należytej staranności przy weryfikacji rozliczeń kontrahenta? Ministerstwo Finansów przygotowało w tym celu projekt Objaśnień podatkowych. Wciąż czekamy na finalną wersję objaśnień, w której ma również zostać doprecyzowana kwestia koncepcji rzeczywistego właściciela.

Z objaśnień wynika, że dla dochowania należytej staranności przy weryfikacji transakcji z podmiotami niepowiązanymi niezbędne będzie uzyskanie oświadczenia wiedzy od kontrahenta, z którego wynika, że nie dokonuje ona żadnych rozliczeń w roku podatkowym z podmiotem rajowym.

Natomiast w relacjach z podmiotami powiązanymi dochowanie standardu należytej staranności wymaga, poza uzyskaniem wspomnianego oświadczenia również weryfikacji informacji otrzymanych od podmiotu powiązanego, takich jak, np. dokumentacja cen transferowych, sprawozdanie finansowe wraz z raportem oraz opinią biegłego rewidenta, struktura właścicielska czy też opinia doradcy podatkowego.

Przed 2021 r. przepisy nakładały na podatników obowiązek dokumentowania wyłącznie transakcji polegających na zapłacie dokonywanej na rzecz podmiotu z siedzibą w raju podatkowym, której wartość w roku podatkowym przekroczyła 100 000 zł. Wskazany próg nadal obowiązuje i dodatkowo będzie miał zastosowanie również do transakcji przychodowych realizowanych z podmiotami rajowymi.

Dokumentacja sporządzana dla transakcji rajowych została rozbudowana o uzasadnienie gospodarcze takiej transakcji, w szczególności opis spodziewanych korzyści ekonomicznych, w tym podatkowych.

Nowe zasady weryfikacji kontrahentów pod kątem rozliczeń rajowych obowiązują już od stycznia bieżącego roku. Czy coś się zmieniło w tym zakresie w ramach projektowanego Polskiego Ładu? Pierwotnie planowano, aby zidentyfikowane pośrednie rozliczenia rajowe skutkowały analogicznymi obowiązkami, jak transakcje realizowane z podmiotami powiązanymi, czyli sporządzeniem dokumentacji cen transferowych wraz z analizą cen transferowych. To w przypadku transakcji z niepowiązanym kontrahentem skutkowałoby nieuzasadnioną koniecznością weryfikacji czy warunki transakcji realizowanej pomiędzy podmiotami niepowiązanymi są zgodne z zasadą ceny rynkowej. Projektowany Polski Ład wprowadza natomiast zwolnienie z obowiązku sporządzania analiz do tego typu transakcji.

- Nowe przepisy wiążą się z nałożeniem na podatników nadmiernych obowiązków dokumentacyjno-sprawozdawczych komentuje P.Arciszewska z Kancelarii Ożóg Tomczykowski. - Natomiast biorąc pod uwagę opublikowany projekt rozporządzenia określającego zakres informacji przekazywanych w formularzu TPR od przyszłego roku, widzimy, że ustawodawca nie wycofuje się z nowych obowiązków nałożonych na podatników.