Wpływ zaburzeń odżywiania na konflikty z bliskimi

Zaburzenia odżywiania, takie jak anoreksja, bulimia czy kompulsywne objadanie się, mają ogromny wpływ na relacje społeczne.

Osoby zmagające się z tymi problemami często unikają sytuacji, w których jedzenie odgrywa ważną rolę, np. spotkań towarzyskich, wspólnych kolacji czy uroczystości rodzinnych. Może pojawiać się wycofanie społeczne, konflikty z bliskimi oraz trudności w budowaniu i utrzymywaniu relacji.

Z psychologicznego punktu widzenia kluczowe są tutaj mechanizmy kontroli i poczucia własnej wartości.

- Dla wielu osób jedzenie lub jego ograniczanie staje się sposobem na radzenie sobie z emocjami, co może prowadzić do unikania głębszych relacji – mówi w rozmowie z MarketNews24 Dominika Głąb, psycholog w Centrum CBT. - Bliscy często nie rozumieją tego mechanizmu, co może rodzić frustrację, poczucie winy i brak skutecznej komunikacji.

Jakie są sygnały, że zaburzenia odżywiania wpływają na relacje społeczne? Pierwszym sygnałem jest unikanie spotkań towarzyskich związanych z jedzeniem – osoba zaczyna odmawiać wspólnych posiłków, wymyśla wymówki, aby nie jeść w towarzystwie. Może też pojawiać się drażliwość, lęk przed oceną innych oraz obsesyjne myślenie o jedzeniu, które sprawia, że relacje schodzą na dalszy plan.

Bliscy mogą wspierać osobę z zaburzeniami odżywiania. Najważniejsze jest unikanie presji i oceniania. Zamiast pytań typu „Dlaczego nie jesz?” czy „Przecież nic nie jesz cały dzień”, lepiej skupić się na emocjach i otwartej komunikacji: „Widzę, że się martwisz, czy chciałabyś o tym porozmawiać?”. Warto też zachęcać do terapii, ale w sposób delikatny, nienarzucający.

Izolacja społeczna w tych zaburzeniach jest mechanizmem obronnym. Często jest to sposób na unikanie trudnych emocji. Osoby z zaburzeniami odżywiania mogą obawiać się oceny, wstydu związanego ze swoim wyglądem lub reakcjami innych na ich sposób jedzenia. Izolacja może też wynikać z lęku przed utratą kontroli nad jedzeniem w towarzystwie.

Jakie psychologiczne mechanizmy stoją za unikaniem jedzenia w towarzystwie? Często jest to związane z perfekcjonizmem i potrzebą kontroli. Osoby chore boją się, że inni zauważą ich „słabość” lub będą komentować ich nawyki żywieniowe. W bulimii dochodzi też wstyd po epizodach objadania się, co prowadzi do jeszcze większej izolacji.

- Terapia pomaga zrozumieć mechanizmy stojące za zaburzeniem, nauczyć się wyrażać emocje inaczej niż poprzez kontrolowanie jedzenia i stopniowo odbudowywać relacje – wyjaśnia Dominika Głąb z Centrum CBT. - Wiele osób uczy się na nowo czerpać radość ze wspólnych posiłków i interakcji społecznych.