Za nierzetelne faktury wprowadzono kary jak za szpiegostwo

Kary, które mogą być wymierzone przedsiębiorcom za przestępstwa fakturowe są tak wysokie jak za szpiegostwo albo za udział w bójce z użyciem ostrego narzędzia. Jednocześnie są wyższe niż za nieumyślne spowodowanie śmierci.

1 października 2023 r. weszła w życie wielka reforma kodeksu karnego, zaostrzająca kary za najcięższe przestępstwa, wprowadzająca nowy katalog kar, w tym tzw. bezwzględne dożywocie.

Zmiany w prawie karnym ustawodawca motywował potrzebą zaostrzenia kar za najcięższe przestępstwa, przeciwko zdrowi i życiu. Sygnał miał być jednoznaczny – brak tolerancji dla najpoważniejszych przestępstwa a ich sprawcy będą bezwzględnie izolowani ze społeczeństwa.

Jednocześnie dokonano podwyższenia progu różnicującego przestępstwo i wykroczenie z 500 do 800 zł, co należy traktować jako podwyżkę inflacyjną. Do 800 zł będziemy mieli do czynienia z wykroczeniem, za które nie grozi kara bezwzględnego pozbawienia wolności.

Ale czy zaostrzenie kar faktycznie obejmuje tylko te najcięższe, które wymagają izolacji od społeczeństwa?

W tym zakresie warto zwrócić uwagę na przestępstwa z obszaru skarbowego, które swoim charakterem bliższe są kradzieży niż przestępstwom przeciwko życiu lub zdrowiu. 

Na szczególne wyróżnienie zasługują tzw. przestępstwa fakturowe, wprowadzone do polskiego porządku prawnego w 2017 r.

- Przestępstwa te wyróżnia ich uregulowanie właśnie w Kodeksie karnym, a więc pośród tzw. przestępstw pospolitych oraz szczególnie wysokie zagrożenie karą pozbawienia wolności - mówi w rozmowie z MarketNews24 Agnieszka Ławnicka, Senior Associate, radca prawny, doradca podatkowy z kancelarii Tomczykowski Tomczykowska. - Zarówno fałszerstwo materialne jak i formalne faktur zagrożone jest od 1 października karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Zgodnie z art. 270a § 1 k.k.: „Kto, w celu użycia za autentyczną, podrabia lub przerabia fakturę w zakresie okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury jako autentycznej używa, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.

Podobnie w myśl art. 271a § 1 k.k.: „Kto wystawia fakturę lub faktury, zawierające kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest znaczna, poświadczając nieprawdę co do okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury lub faktur używa, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.

- Takie zagrożenie porównać można do kary przewidzianej za szpiegostwo (art. 130 § 3 k.k.), bójki z użyciem niebezpiecznego narzędzia (art. 159 k.k.). Jednocześnie jest ono wyższe niż zagrożenie karą za nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155 k.k.) czy narażenie na zakażenie wirusem HIV (art. 161 § 1 k.k.) za które grozi od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności – wyjaśnia A.Ławnicka z kancelarii Tomczykowski Tomczykowska.

W związku z październikową nowelizacją, zwiększono jednak zagrożenie karą w przypadkach większej wagi – obecnie oba przepisy przewidują zagrożenie karną pozbawienia wolności 3 do 20 lat – jak w przypadku handlu ludźmi czy kwalifikowanych form gwałtu.

W zakresie kradzieży pospolitej ustawodawca dostrzegł potrzebę podwyżki inflacyjnej zagrożenia – wzrost cen spowodował, że złodziejom nie trudno ukraść więcej niż 500 zł.

- Jeśli jednak ktoś zdecyduje się na okradzenie Skarbu Państwa musi liczyć się z tym, że zostanie potraktowany jak sprawca najcięższych przestępstw przeciwko zdrowiu i życiu i będzie odbywał karę bezwzględnego pozbawienia wolności – dodaje mec. Agnieszka Ławnicka.